اتصال آکاردئونی تکی ( اکسپنشن جوینت ) :
این اتصال که ساده ترین نوع اتصالات انعطاف پذیر است می تواند حرکت های معمول را در تمامی جهت ها به طور همزمان دفع کند .
اتصالات فلزی در انواع یک لایه، چند لایه، جوشی، فلنجدار، مهار دار و مهار دار زاویه ای از 1/2 الی 300 اینچ در انواع محوری ، یونیورسال ، پرشربالانسد ، مفصلی ، گاردانی ، پانتوگراف و … در کل این اتصالات جهت رفع تنش در خطوط پایپینگ مورد استفاده قرار می گیرند.
اگر اتصال مهاردار باشد باید حرکت زاویه ای را به خوبی تجزیه و تحلیل نمود . اگر اتصال بخواهد حرکت زاویه ای داشته باشد نهایتاً می تواند ٢ عدد مهار داشته باشد و حرکت زاویه ای اتصال با محور میل مهار زاویه 90درجه بسازد .
فلکسور های فلزی مناسب ترین انتخاب جهت کنترل تغییرات محوری، عرضی و زاویه ای است.
با توجه به برتری کیفی فلکسور در مقایسه با لرزه گیرهای فلزی و تنوع تولید، این نوع اتصالات جهت مصرف در صنایع پتروشیمی، نفت، گاز، تهویه مطبوع و خطوط بخار و ... مناسب می باشند.
بدیهی است ابعاد، سایز و مشخصات فنی فلکسور بر اساس نیاز مصرف کننده قابل تغییر است
رده لوله (Pipe Schedule)
در زمان IPS لوله ها فقط با سه ضخامت تولید میشدند. در ماه مارس سال 1927 انجمن استاندارد آمریکا صنایع را ممیزی نمود و اقدام به ایجاد یک سیستم جدید که ضخامت دیواره لوله برپایه ردیف های کوچکتر میان سایزی بود را بنیان گذاشت. این سیستم جدید که بعد ها بنام NPS معروف شد جایگزین سیستم قدیمی تر IPS شد، اینچنین بود که واژه (SCH) برای ضخامت تعیین اندازه اسمی لوله ابداع شد. با الحاق شماره SCH به استاندارد IPS امروزه ما دامنه ضخامت لوله ها را با نام های زیر میشناسیم:
SCH 5, 5S, 10, 10S, 20, 30, 40, 40S, 60, 80, 80S, 100, 120, 140, 160, STD, XS and XXS.
اندازه اسمی لوله (NPS) فقط یک تخصیص دهنده بدون اندازه برای سایز لوله ها میباشد؛ اندازه استاندارد لوله فقط هنگامی تعیین میشودکه NPS به همراه یک شماره مشخص شده و بدون ذکر علامت اینچ بیاید.برای مثال NPS 6 نمایانگر یک لوله با قطر خارجی 168.3mm میباشد.
ربط دادن NPS به قطر داخلی لوله آنهم با واحد اینچ بسیار بی ربط و بی معناست زیرا اندازه NPS 12 و لوله های کوچکتراز آن دارای قطر خارجی بزرگتری از اندازه اسمی تخصیص داده شده هستند. ولی برای NPS 14 و بزرگتر از آن ، NPS برابر با 14اینچ میباشد.
برای یک NPS داده شده ، قطر خارجی بدون تغییر باقی میماند ولی ضخامت دیواره لوله با افزایش شماره رده (SCH) زیاد میشود. قطر داخلی لوله به ضخامت
دیواره لوله و به شماره رده (SCH) بستگی دارد.
اندازه لوله با دو واژه بدون شماره تعیین میگردد
• اندازه اسمی لوله (NPS)
• رده (SCH)
و ارتباط بین این دو واژه هست که قطر داخلی یک لوله را مشخص مینماید.
اندازه لوله های استینلس استیل بوسیله استاندارد ASME B36.19 تعیین که قطر خارجی و شماره SCH و ضخامت لوله را پوشش میدهد.توجه کنید که مطابق استاندارد ASME B36.19 درانتهای تمامی (شماره) ضخامت های لوله های استینلس استیل یک پسوند (S) قرار دارد و اندازه هایی که بدون پسوند (S) میباشند متعلق به استاندارد ASME B36.10 میباشند که برای لوله های کربن استیل در نظر گرفته شده است.
سازمان جهانی استاندارد ISO نیز یک سیستم تخصیص دهنده اندازه لوله بدون شماره را بکار میگیرد.قطر اسمی (DN) که مخفف Diameter Nominal در سیستم های متریک استفاده میشود. آن نیز استاندارد سایز لوله را وقتی که به همراه شماره مشخص تخصیص داده شده باشد نشان میدهد. البته بدون علامت (mm) . برای مثال DN 80 یک شماره معادل NPS 3 میباشد.
قطر خارجی واقعی
NPS 1 actual O.D. = 1.5/16″ (33.4 mm)
NPS 2 actual O.D. = 2.3/8″ (60.3 mm)
NPS 3 actual O.D. = 3½” (88.9 mm)
NPS 4 actual O.D. = 4.1/2″ (114.3 mm)
NPS 12 actual O.D. = 12.3/4″ (323.9 mm)
در زیر شما میتوانید نمونه قطرواقعی داخلی لوله را پیدا کنید
NPS 1-SCH 40 = O.D.33,4 mm – WT 3,38 mm – I.D. 26,64 mm
NPS 1-SCH 80 = O.D.33,4 mm – WT. 4,55 mm – I.D. 24,30 mm
NPS 1-SCH 160 = O.D.33,4 mm – WT 6,35 mm – I.D. 20,70 mm
بنابر محاسبات انجام شده بالا هیچ یک از قطر های داخلی برابر یک اینچ واقعی نمیباشند. قطر داخلی با ضخامت دیواره لوله (WT) مشخص میگردد.
حقایقی که لازم است بدانید!
رده 40 , 80 خیلی به STD , XS نزدیک میباشد و در خیلی از اندازه ها یکسان میباشند.
NPS 12 وبالاتر ضخامت لوله بین رده 40 و رده STD متفاوت هستند. و از NPS 10 و بالاتر ضخامت لوله ها میان رده 80 و رده XS متفاوت میباشند. رده 10، 40، و 80 در خیلی از جاها مانند 10S, 40S, 80S میباشند.اما مراقب باشید از NPS 12 تا NPS22 ضخامت لوله در بعضی از جاها متفاوت میباشد.لوله های دارای پسوند
S در این محدوده دارای ضخامت نازکتری میباشند.
معیاری که امروزه برای تعیین ضخامت جداره لوله ها بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد عدد اسکجول ( Schedule Number _ Sch.No ) است. این معیار در واقع در سال 1939 توسط موسسه استاندارد آمریکا (American National Standards Institute _ ANSI )، برای لوله های فولادی از سایزهای اصلاح شده لوله های آهنی به وسیله کاهش اندک ضخامت جداره آن ها ( با ثابت نگهداشتن قطر خارجی لوله ) استفاده شد، به طوری که وزن واحد طول لوله ها با وزن لوله های آهنی ( که دیگر تولید نمی شوند ) یکسان در نظر گرفته شد. امروزه با ایجاد این روش جدید در اندازه گذاری لوله های صنعتی، امکان انتخاب دقیقتر هر یک از لوله ها بر مبنای الزامات عملکردی مورد نیاز به منظور دستیابی به عملکرد ایمنتر سیستم های پایپینگ فراهم شده است. معمولاً در صنعت ایران اعداد اسکجول را با عنوان "رده ی لوله" می شناسند.
عدد اسکجول ( Sch.No ) یا رده لوله که در کدها و استانداردهای موسسه استاندارد آمریکا ( ANSI ) برای بیان ضخامت لوله ها استفاده می شود، از فرمول زیر قابل محاسبه است:
Sch.No=1000×P/S
که در این رابطه:
P: فشار طراحی بر حسب Psi
S: تنش تسلیم مواد سازنده لوله بر حسب Psi
اعداد به دست آمده از رابطه ی بالا بعد از رند شدن به صورت اعداد 5، 10، 20، 30، 40، 60، 80، 100، 120، 140 و 160 خواهند بود. این اعداد مشخصاً در استاندارد ANSI / ASME B36.10M مورد استفاده قرار گرفته اند. در استاندارد ANSI / ASME B36.19M اعداد اسکجول به صورت 5S، 10S، 40S و 80S گزارش شده اند که حرف S بعد از عدد اسکجول معرف این است که جنس لوله استنلس استیل ( فولا ضدزنگ ) است.
در استفاده از این معیار برای سفارش لوله باید دقت داشت که ممکن است برای قطرهای مختلف، یک عدد اسکجول برابر معرف ضخامت های متفاوتی باشد. برای مثال برای یک لوله با سایز اسمی 12 اینچ و عدد اسکجول 40 ( رده 40 ) ضخامت دیواره لوله برابر با 31/10 میلیمتر و برای یک لوله با سایز اسمی 14 اینچ و عدد اسکجول 40 ( رده 40 ) ضخامت دیواره لوله برابر با 13/11 میلیمتر است.
در شکل زیر اختلاف بین ضخامت جداره لوله هایی که همگی قطر خارجی یکسانی دارند ( سایز اسمی آنها برابر است )، برای چهار رده ( عدد اسکجول ) مختلف 10، 40، 80 و 160 به شکل شماتیک نشان داده شده است.
رده لوله
Pipe Schedule
Description:
پارامتر "رده لوله" اصطلاح رایجی در بازار ایران برای بیان ضخامت و یا به طور وابسته وزن لوله است. این پارامتر در واقع همان مقدار اسکجول لوله یا گاهی اوقات معادل شاخص استاندارد ضخامت لوله ( شاخص وزنی لوله ) است. مثلاً لوله رده 40 یا لوله رده STD. در استفاده از این معیار برای سفارش لوله باید دقت داشت که ممکن است برای قطرهای مختلف، یک رده برابر معرف ضخامت های متفاوتی باشد. برای مثال یک لوله رده 40 با سایز اسمی 12 اینچ ضخامت دیوارهای برابر با 31/10 میلیمتر دارد در حالی که یک لوله رده 40 با سایز اسمی 14 اینچ دارای ضخامت دیواره لولهای برابر با 13/11 میلیمتر است.
Keywords:
رده لوله، اسکجول لوله، ضخامت دیواره، وزن لوله، شاخص وزنی لوله، شاخص استاندارد ضخامت لوله، لوله فولادی.
Pipe Schedule, Wall Thickness, Steel Pipe.
پارامتر "رده لوله" اصطلاح رایجی در بازار ایران برای بیان ضخامت و یا به طور وابسته وزن لوله است. این پارامتر در واقع همان مقدار اسکجول لوله یا گاهی اوقات معادل شاخص استاندارد ضخامت لوله ( شاخص وزنی لوله ) است. اسکجول معیاری است که امروزه برای تعیین ضخامت جداره لوله ها بیشتر از شاخص وزنی لوله مورد استفاده قرار می گیرد. این معیار در واقع در سال 1939 توسط موسسه استاندارد آمریکا (American National Standards Institute _ ANSI )، برای لوله های فولادی از سایزهای اصلاح شده لوله های آهنی به وسیله کاهش اندکی در ضخامت جداره آن ها ( با ثابت نگهداشتن قطر خارجی لوله ) استفاده شد، به طوری که وزن واحد طول لوله ها با وزن لوله های آهنی ( که دیگر تولید نمی شوند ) یکسان در نظر گرفته شد.
امروزه با ایجاد این روش جدید در اندازه گذاری لوله های فولادی صنعتی، امکان انتخاب دقیقتر هر یک از لوله ها بر مبنای الزامات عملکردی مورد نیاز به منظور دستیابی به عملکرد ایمنتر سیستم های پایپینگ فراهم شده است. در استفاده از این معیار برای سفارش لوله باید دقت داشت که ممکن است برای قطرهای مختلف، یک رده برابر معرف ضخامت های متفاوتی باشد. برای مثال یک لوله رده 40 با سایز اسمی 12 اینچ ضخامت دیوارهای برابر با 31/10 میلیمتر دارد در حالی که یک لوله رده 40 با سایز اسمی 14 اینچ دارای ضخامت دیواره لولهای برابر با 13/11 میلیمتر است.